Usuwanie niewypałów i niewybuchów
W obszarze naszych działań leży usuwanie niewypałów i niewybuchów. Dla specjalistów pojęcia te oznaczają dwa odrębne rodzaje zagrożenia, choć i niewypały, i niewybuchy są równie niebezpieczne, a nieumiejętne obchodzenie się z nimi może skończyć się tragicznie.
Niewypałami nazywamy amunicję, czyli naboje, które mimo stworzenia prawidłowych warunków do ich użycia, nie zostały odpalone. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być naprawdę wiele. Wystarczy, że doszło do zacięcia się broni lub też pojawiła się nieprawidłowość w konstrukcji samego naboju. Także zawilgocony proch znajdujący się wewnątrz naboju czy zatkany przewód zapłonowy w łusce mogły sprawić, że amunicja, bez odpalenia, trafiła w takim stanie do ziemi.
Materiał wybuchowy jest groźny niezależnie od czasu, jaki upłynął od momentu jego wyprodukowania. Odporność na działanie warunków atmosferycznych sprawia, że zachowuje właściwości wybuchowe niezależnie od daty produkcji.
Analogicznie, jak w przypadku niewypałów, niewybuchy są to pociski, bomby czy inne elementy zawierające ładunek kruszący, które nie zostały prawidłowo zdetonowane. Także tutaj przyczyną nieprawidłowego wykorzystania mógł być błąd konstrukcyjny pocisku, uszkodzenia chemiczne zachodzące w ładunku czy też nieprawidłowe uzbrojenie zapalnika. Bez względu na to, czy mamy do czynienia z niewypałem, czy też z niewybuchem, należy zachować wysoko idącą ostrożność przy kontakcie z nimi. Pomimo nieraz kilkudziesięciu lat spędzonych w ziemi, takie elementy nie tracą do końca swoich właściwości i należy poddawać je odpowiednim procesom unieszkodliwiającym.
Ile niewypałów i niewybuchów skrywa polska ziemia?
W Polsce, zwłaszcza na terenach będących areną działań wojennych w czasie II wojny światowej, liczba niewybuchów i niewypałów wciąż pozostających w ziemi jest ogromna. Odkrywanie tych niebezpiecznych przedmiotów stanowi realne zagrożenie dla mieszkańców, a także utrudnia rozwój infrastruktury i gospodarki. Z tego powodu wezwanie fachowej firmy zajmującej się usuwaniem niewypałów, jest koniecznością, w przypadku odkrycia takiego znaleziska.
Ilość pozostających w ziemi niewybuchów i niewypałów może szokować. MON podaje, że w 2017 r. patrole saperskie zlokalizowały i usunęły ponad 26 tys. przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych w całej Polsce. Wśród wykrytych, a następnie zlikwidowanych niewybuchów i niewypałów znalazły się bomby lotnicze, granaty ręczne i moździerzowe, pociski do granatników czy pociski rakietowe.
Wobec powyższych danych można przyjąć, że znalezienie granatu moździerzowego czy pocisku artyleryjskiego jest dużo bardziej realne, niż by się mogło wydawać. Szczególnie kiedy prowadzi się działalność budowlaną, roboty ziemne czy drogowe. Wiele niewybuchów zostaje znalezionych w lasach i zbiornikach wodnych w trakcie wypoczynku lub rekreacji. Dlatego też warto wiedzieć jak się wówczas zachować, aby ograniczyć zagrożenie, jakie niosą takie przedmioty.
Co robić ze znalezionym niewybuchem lub niewypałem?
Znalezienie niewybuchu lub niewypału stanowi duże zagrożenie dla życia i zdrowia osób znajdujących się w pobliżu. Mimo upływu lat od zakończenia działań wojennych, materiały wybuchowe nadal mogą być aktywne i wysoce niestabilne. W związku z tym, nawet niewielkie uderzenie czy ruch może spowodować eksplozję, która może prowadzić do tragicznych konsekwencji.
Zalecamy zawsze ostrożne obchodzenie się z jakimikolwiek elementami metalowymi znajdującymi się w ziemi. W momencie, w którym znalazca rozpozna, że może to być niewypał lub niewybuch, należy pozostawić go w miejscu znalezienia. Nie wolno go uderzać, wyjmować czy rozkręcać. Miejsce znalezienia niewybuchu najlepiej odgraniczyć taśmą lub prowizorycznym ogrodzeniem do czasu przyjazdu odpowiednich służb. Wezwane na miejscu ekipy saperskie podejmą odpowiednie, dalsze działania! Jeśli korzystacie Państwo z naszej obsługi, otrzymujecie gwarancję natychmiastowego rozpoznania, wywiezienia i detonacji takich materiałów w bezpiecznym otoczeniu. Niekiedy na czas prowadzenia rozminowania terenu niezbędne jest przeprowadzenie akcji ewakuacyjnej.
Niewybuchy i niewypały stanowią istotne zagrożenie dla życia i zdrowia ludności. Właśnie dlatego tak ważne jest odpowiednie postępowanie w sytuacji odkrycia takiego przedmiotu oraz bieżąca edukacja społeczeństwa i rozminowywanie terenów. Dzięki temu możliwe jest nie tylko uniknięcie tragicznych wypadków, ale także efektywne zabezpieczenie terenów do czasu przybycia fachowców od usuwania niewybuchów. Zachowanie bezpieczeństwa oraz dbanie o ochronę dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego w kontekście zagrożeń związanych z niewybuchami wymaga zaangażowania zarówno społeczeństwa, jak i władz lokalnych. Współpraca oraz przestrzeganie odpowiednich procedur oraz przepisów może skutecznie minimalizować ryzyko wystąpienia tragicznych konsekwencji związanych z przypadkowym znalezieniem nieczynnych materiałów.